EMDR, czyli Eye Movement Desensitization and Reprocesing, moglibyśmy przetłumaczyć
jako terapię odwrażliwiania za pomocą ruchu gałek ocznych. Obecnie terapia EMDR jest
rekomendowana przez WHO, Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne i
Psychologiczne oraz Międzynarodową Organizację Stresu Traumatycznego jako
skuteczna metoda leczenia stresu pourazowego.
Kilka informacji na temat pochodzenia EMDR.
Jej twórczynią jest Francine Shapiro, która w 1987 roku odkryła, że szybkie i powtarzające się ruchy gałkami ocznymi wpływają na osoby, które doświadczyły traumatycznych przeżyć, zdecydowanie redukując i zmniejszając objawy lęków jakie towarzyszyły pacjentowi. Aby sprawdzić na ile trafna
była jej obserwacja, przeprowadziła swoje pierwsze badania i już w 1989 roku, na łamach
Journal of Traumatic Stress, opublikowała jego wyniki, potwierdzające skuteczność
wykorzystywania w określony sposób ruchu gałek ocznych. Od tych pierwszych badań,
gdzie wykazano jedynie skuteczność szybkich ruchów gałek ocznych w redukcji stresu,
terapia EMDR rozwijała się i ewoluowała, by w końcu stać się bardzo rozbudowaną formą
psychoterapii, podczas której pracuje się zarówno z silnymi emocjami, jak i negatywnymi
przekonaniami oraz rekcjami z ciała.
Jak to właściwie działa?
Terapia EMDR to naprzemienna stymulacja obu półkul poprzez
ruch gałek ocznych, które powodują przywołanie bolesnych wspomnień, skupiając się na
emocjach i obrazach. Konfrontacja z przeszłością pozwala przetworzyć traumę stającą się
tylko wspomnieniami nie mającymi żadnego negatywnego ładunku emocjonalnego, który
wiązał nas dotychczas. Przetwarzanie informacji powinno prowadzić nasz mózg w stronę
takiego rozwiązania, które będzie dla nas zarówno zdrowe, jak i adaptacyjne.
W praktyce pacjent proszony jest o skupienie uwagi na różnych składnikach jednego
zaburzającego wspomnienia (najgorsze wyobrażenia, negatywne przekonania, emocje
i odczucia fizyczne) – zgodnie ze standaryzowanym protokołem – a równocześnie na
śledzeniu wzrokiem bodźca (z reguły palców terapeuty), który porusza się szybko od
prawej do lewej strony. Od samego początku pacjent proszony jest także o określenie
pozytywnego przekonania, do którego chciałby dojść, jako celu terapeutycznego.
Do kogo skierowana jest terapia EMDR?
Najogólniej ujmując to terapia dla osób, które
przeżyły bolesne, traumatyczne doświadczenia i borykają się z ich psychicznymi
konsekwencjami. Jakimi? EMDR może być pomocny w przypadku uzależnienia, PTSD,
niepokoju, problemów z samooceną, chronicznego bólu, fobii, depresji, lęku napadowego,
zaburzeń odżywania czy ataków paniki.
Dla osób, które chciałyby bardziej wdrożyć się w tematykę związaną z terapią EMDR polecam książkę „Zostawić przeszłość w przeszłości” Francine Shapiro.
Przy pisaniu artykułu wykorzystałem następujące źródła:
- “Żałoba. Psychoterapia poznawczo-ewolucjonistyczna i EMDR” Antonio Onofri, Cecilia
La Rosa - “Zostawić przeszłość w przeszłości” Francine Shapiro
- https://emdr.org.pl/o-emdr/
- https://psychoterapiacotam.pl/dla-kogo/terapia-emdr/
oprac. Michał Koliński Psycholog, psychoterapeuta systemowy, terapeuta EMDR
